Πολλοί οι μύθοι και οι ιστορίες για την προέλευση και την αρχική παραγωγή του ούζου, που η... «σκούφια» του κρατά από το Βυζάντιο. Γεγονός είναι πάντως πως το ούζο είναι ελληνικό προϊόν, προστατευόμενο από την Ε.Ε. Περιοχές όπως η Θεσσαλία, η Θράκη η Λέσβος (Μυτιλήνη), το Μεσολόγγι, η Χίος, κ.ά., αλλά και πόλεις όπως οι Θεσσαλονίκη, Καλαµάτα, Πειραιάς, Σέρρες κ.ά., έχουν µερικές από τις σημαντικότερες ποτοποιίες που παράγουν ούζο, κάποιες εξ αυτών με ιστορία μακρότερη του ενάμιση αιώνα. Θεσμοθετημένες για το ούζο είναι οι ενδείξεις «Ούζο Θράκης», «Ούζο Καλαμάτας», «Ούζο Μακεδονίας», «Ούζο Μυτιλήνης» και βέβαια, «Ούζο Πλωμαρίου».
Το ούζο προέρχεται μεν από απόσταξη αρωµατισµένης αλκοόλης, αλλά μπορεί να παραχθεί και με τη διαβροχή οινοπνεύματος με αρωματικές ύλες, κυρίως γλυκάνισου και μάραθου. Συνηθώς είναι σε μικρό βαθμό προϊόν απόσταξης (νομικά, τουλάχιστον το 20% του αλκοολικού τίτλου του), ενώ παράγονται και ούζα αποκλειστικά από απόσταξη. Ως αρωματικά για την παραγωγή του, εκτός από τον κυρίαρχο γλυκάνισο, χρησιμοποιούνται, ανάμεσα σε άλλα, αγγελική, αστεροειδής άνισος, κανέλα, κάρδαµο, κορίανδρος, μάραθος, μαστίχα, μέντα, μοσχοκάρυδο, πιπερόριζα, φλαµούρι, ακόμα και πικραμύγδαλο κ.ά., ανάλογα με την εταιρεία και το προϊόν, ταυτοποιώντας και χαρακτηρίζοντάς το. Την εμφάνισή τους στην αγορά έχουν κάνει και έτοιμα ποτά (RTDs) με βάση το ούζο.
Ως απεριτίφ το ούζο «ανοίγει» την όρεξη, σκέτο ή με τη συνοδεία μικρού πιάτου με διάφορα μεζεδάκια. Μπορεί να είναι όμως και συνοδός ολόκληρου γεύματος, κυρίως, αν και όχι υποχρεωτικά, με διάφορους θαλασσινούς μεζέδες και τα συνοδευτικά τους (σαλατικά, ορεκτικά κ.λπ.). Γενικώς, του πάνε οι έντονες γεύσεις και δη οι ιωδιούχες των θαλασσινών, αλλά και άλλων πιάτων, π.χ. αυτών με σαφράν. Λιγότερο ταιριάζει με κρεατικά, εκτός των αλλαντικών, ιδίως των έντονων, που του πάνε πολύ (π.χ. παστουρμάς, παστράμι κ.λπ.). Το πολύ αλκοόλ του εξισορροπούν αλµυρά (παστά), καπνιστά, όξινα, πικάντικα και τηγανητά πιάτα, αλλά τα αρώματά του δεν αντέχουν σε ιδιαίτερα βαριές σάλτσες και γλυκές γεύσεις.
Το ούζο, που καταναλώνεται γύρω στους 10°C-12°C, μάλλον «ταράζεται» με τον πάγο και υποβαθμίζεται αρωματικά, οπότε παγώνει καλύτερα με παγωμένο νερό, που έτσι κι αλλιώς συνιστάται για την κατανάλωσή του, σε αναλογία ένα μέρος ούζου/δύο νερού.